پرورش زالو های طبی
متاسفانه مصرف سالانه میلیونها زالو جهت مصارف پزشکی باعث کاهش جمعیت جهانی این انگل شده است .

در قرن اخیر , زهکشی تالاب ها و دریاچه ها , همچنین شخم زدن زمین های کشاورزی با تراکتور به جای اسب (که از میزبان های مورد علاقه زالوها به هنگام خوردن آب در رودخانه ها و .........می باشند ) این روند را فزونی بخشیده و نام آنها را در گونه های در معرض خطر قرار داده است .
محل نگهداری زالوها :
زالوها از آنجایی که هم در آب و هم در خشکی قادر به زندگی هستند و به راحتی به اطراف حرکت می کنند , وجود در برای ظرف نگهداری انها ضروری است . از محکم بودن در تانک مطمئن باشید چون زالوها می توانند به راحتی خود را حتی از سوراخ های بسیار ریز از ظرف خارج کنند .
برای مطمئن شدن از عدم فرار زالوها آکواریوم یا تانک و یا استخر را بیشتر از 75% ظرفیت آن پر نکنید . این درب باید سوراخ سوراخ باشد (جهت تبادلات گازی ) اما این سوراخ ها باید بسیار ریز باشند . زیرا بدن عضلانی زالوها قابلیت ارتجاع فراوانی دارد و قادر به عبور از منافذ ریز می باشد .
در هر محفظه با ظرفیت 2 گالن (7.5 لیتر ) بیش از 50 زالوی بزرگ نگهداری نکنید . برای طبیعی شدن محیط زندگی آنها می توان مقداری شن , سنگهای کوچک , صدف و گیاه زنده به محیط آب آنها اضافه کرد . گیاهان را به مدت یک ساعت در یک گالن آب که حاوی 2 قاشق سوپخوری نمک است , بخیسانید و چنانچه برای طبیعی کردن محیط از سنگ و ... استفاده می شود آنها را بجوشانید تا استریل شوند .
محیط قابل تهیه برای نگهداری زالو :
برای تهیه 4 لیتر محیط به مواد زیر نیاز است :
NaCl : 1.12 gr
KCl : 0.36 gr
1.84 gr : MgC12 + 6 H2O
CaCl2: 3.55 gr
Maleic Acid : 4 ml / 1 M
به مواد بالا 4 لیتر آب اضافه کنید (آب مقطر دیونیزه شده ) و با پتاسیم هیدروکسید یک نرمال تا رسیدن به پی اچ 6.6 تیتر نمائید . زالو می تواند ماهها در یک محیط غذایی خونی , زندگی کند بدون اینکه به چیزی احتیاج داشته باشد .
دو موضوع مهم که باید در پرورش زالو از آن پرهیز کرد , آب کلر دار و گرماست .
بهترین آب برای زندگی زالو آب چشمه یا آب بدون کلر می باشد و آب مقطر خالص هم برای آنها مفید نیست . و برای تعادل متابولیکی زالو ها خطرناک است .
آب باید سرد و تمییز باشد و به محض کثیف شدن آن را دوباره عوض کنید . هر دفعه آب را به طور کامل تعویض نکنید بلکه ابتدا 25 تا 50 درصد آب را تعویض کنید چون تغییر ناگهانی درجه حرارت و پی اچ و دی اچ آب برای حیوان می تواند خطرناک باشد . همچنین نور مستقیم و یا روشنایی زیاد برای آنها مفید نیست . استفاده از آب تمیز در محل نگهداری زالوها ضروری است . هرگز از آب شیر برای نگهداری زالوها استفاده نکنید و آب آنها را یک روز در میان عوض کنید . زالوها نباید در یخچال (هوای خیلی سرد ) یا در معرض نور مستقیم قرار داده شود .
زالوها به گرما حساسند و آنها را باید در مکان های خنک نگهداری کرد و از دمای بالاتر از 20 درجه به غیراز زمان تکثیر دور نگه داشت درجه حرارت مناسب برای نگهداری زالوها 7 تا 15 درجه سانتیگراد می باشد . نکته مهم آنکه از تغییر ناگهانی دما به هنگام تعویض ظرف نگهداری انها خودداری کنید .
تغذیه زالوهای مختلف متفاوت است زالوها اغلب به مدت طولانی چیزی نمی خورند چون می توانند با یکبار تغذیه , زندگی و رشد کنند . بعضی از زالوها , کیسه خونی خود را از غذایی که از لاک پشت و یا قورباغه می گیرند برای یک یا دو ماه نگهداری می کنند و برخی زالوها هم در کیسه های خونی خود از کرمها , تخم قورباغه , لارو حشرات و ... به مدت 6 ماه ذخیره و نگهداری می کنند .
نکته ای که در امر پرورش زالو باید به آن توجه کرد جدا نگه داشتن زالوهای تغذیه شده از زالو های گرسنه است:

تولید مثل:
زالوها شبیه کرم خاکی , هرمافرودیت ( دو جنسی ) بوده و هر دو اندام جنسی نر و ماده را تواما دارد ولی مانند اغلب سستودها و ترماتودها قادر به خودباروری نیستند و برای باروری نیاز به اتصال به یکدیگر دارند ( لقاح متقابل ) زالو طی یک فصل جفت گیری یک بار تولید مثل می کند .
جفت گیری روی زمین انجام می شود جایی که آنها بوسیله یک ترشح موکوسی بخش بطنی (شکمی ) خود را به یکدیگر متصل می کنند .
نوع و تعداد دفعات تغذیه ، میزان دما و کیفیت محل نگهداری و تعداد زالو در واحد سطح تاثیر مستقیمی با میزان جفت گیری و تعداد کوکون تولیدی دارد.
کلیتلوم ناحیه ضخیم در بدن انگل است که فقط در دوران تولید مثل مشاهده می شود .جفت گیری با به هم تابیدن 2 زالو و وارد کردن اسپرم هر یک به ناحیه کلیتلوم دیگری انجام می شود . اسپرم ها پس از ورود به رحم منجر به لقاح و باروری تخم ها می گردد .

کلیتلوم یک مجموعه 10 الی حداکثر 20 عددی از تخم ها ( به طور متوسط 15 عدد ) را که با یک ماده ژلاتینی سخت مانند پیله کرم ابریشم پوشانیده شده و حاوی مواد غذایی است به وجود می اورد .
هر زالو می تواند در عرض 8روز تا حداکثر 5پیله بگذارد .زالو برای دفع تخم ها شروع به انقباض بدن عضلانی خود کرده و پیله اسفنج(کف) مانند را از قسمت سر خارج می کند . در دوره خروج باکتری های هم زیست والد , در مایعی مغذی تخم ها را در داخل پیله احاطه می کند وقتی که زالوهای جوان از تخم خارج می شوند برای مدتی در داخل پیله باقی می مانند و از این مایع مغذی تغذیه می کنند .
تخم ها پائین تر از سطح جریان آب و زیر خاک مدفون یا به تخته سنگ ها یا اجسام شناور در آب مانند برگ یا کنده درخت چسبانده شده و به شکل یک پوسته کف مانند خشک می شوند . بعد از 3 الی 5 هفته و در برخی از انواع چند ماه , زالوهای جوان که مانند مینیاتور بالغین هستند بیرون می آیند و هنگامی که زالوهای جوان از پیله خارج شدند کاملا رنگی و فعال هستند . این زالوها در ابتدا قادر به خون خواری از پستانداران نیستند و از خون جانوران کوچک آبزی مانند دوزیستان ( قورباغه و وزغ ) یا ماهی به عنوان اولین قربانی تغذیه می کنند و طی 2 فصل به انگل بالغ مبدل می شود . مطالعات نشان داده که پیله ها در دستگاه گوارش اردک مقاومت می کنند .
راه اندازی استخر پرورش زالو :
ابتدا باید استخری تهیه شود که ارتفاع آن نیم متر باشد کافی است و در کف استخر روی سیمان ها را با خاک رس بپوشانند و در آب استخر کمی خزه یا گیاهان آبی پرورش دهند و در کف استخر خوب است چند قطعه آجرهای سفالی قرار داده شود . و حدودا تا ارتفاع 30 سانتی متر استخر را از آب پر کنید . و در آن مقداری ماهی کپی یا آزاد رودخانه ای نیز پرورش دهند برای تغذیه نیز می توان از انواع حلزون , کرم توبیفکس , آرتمیا , قورباغه و ... استفاده نمایند.یا زالوها را از استخر خارج کرده و با خون گاو تغذیه کنید ( که روش های متفاوتی وجود دارد )
و استخر ها را در مکان هایی که بیشتر اوقات سایه است احداث کنید یا خودتان برایش سایبان ایجاد کنید. پرورش زالو به روش استخری بهتر است در مناطق شمال ایران و نواحی خنک راه اندازی شود و در مناطق دیگر فراهم کردن شرایط محیطی در فضای بسته و انواع دیگر روش های نگهداری کار را مقدور می کند.
و در کل باید دانست : ایجاد بستری مناسب و به دور از هرگونه تنش محیطی و عاری از آلودگی و همچنین تغذیه درست و استریل نقش بسزایی در موفقیت امر پرورش دارد.
